De kunst van het begrenzen

In gezond leiderschap is het onmiskenbaar om enerzijds je grenzen - en die van anderen - te verleggen en anderzijds grenzen te bewaken. Als leider wil je een cultuur bouwen van veiligheid en vertrouwen om te groeien en te floreren en daarin zijn grenzen noodzakelijk. 

Maar op de een of andere manier gaat er zoveel mis in het stellen en respecteren van grenzen dat het een bron van conflict is geworden; in de wereld, in ons land en in onze directe leefomgeving. Zeker als er sprake is van onderlinge machtsverhoudingen zoals wereldmacht vs. klein buurland, baas vs. werknemer, ouder vs. kind enz. 

Grenzeloos gedrag is echt aan de orde van de dag: of het nu een land is dat een ander land binnenvalt, een CEO die zich verrijkt aan het bedrijf waarover hij gesteld is of een talentenshow waarbij seksuele grenzen worden overschreden. In alle lagen en op alle plekken van de samenleving komt grenzeloos gedrag voor. Het lijkt wel of grenzen überhaupt steeds verder vervagen en iedereen maar voor zichzelf moet uitmaken wat gezonde grenzen zijn. Zolang je een ander er maar niet mee lastig valt wordt er dan gezegd. 

Ik geloof daar niet in. 

Ik geloof dat je als mens, als leider, medeverantwoordelijk bent voor jezelf, je gezin, je leefomgeving/organisatie en uiteindelijk de wereld waarin je leeft. Bovendien staan de keuzes die je maakt nooit op zichzelf, maar oefenen altijd direct of indirect invloed uit op de  ander. Vind ik het leuk om me daarvan bewust te zijn? Nee, want dit vraagt wat van mij. Maar ik geloof wel dat het waar is en dat als we leiderschap serieus nemen hierop moeten reflecteren, positie moeten innemen en grenzen moeten durven stellen.

We horen antwoorden te geven op vragen als: wat zijn gezonde grenzen? Hoe zien onze grenzen eruit? Dienen de bestaande grenzen de mensen om mij heen of houdt het ze juist gevangen? Misschien wel de spannendste: durven we onszelf en onze organisatie te begrenzen in een tijd waarin grenzeloosheid de boventoon voert? 

Voor mij zijn dit in ieder geval wel spannende vragen, want er schuilt in mijzelf ook iets van grenzeloosheid. Dit heeft deels te maken met mijn karakter en deels met mijn jeugd. Het heeft me veel gebracht, maar ook beschadigd. Het altijd maar meer willen kan al snel resulteren in ongeduld en ontevredenheid en maakt naar de buitenwereld drammerig en veeleisend. Als je niet uitkijkt verlies je jezelf eenvoudig in werk en projecten en kan je jezelf en anderen schade toebrengen, omdat je alsmaar meer wilt. Meer geld, meer status, meer erkenning. Maar waarom eigenlijk? Er is toch niemand die op zijn sterfbed zich daar nog druk om maakt?! 

Aan de andere kant is succes vaak net achter de volgende berg, waar anderen stoppen, ga je verder en verleg je grenzen. Dit schept kansen en mogelijkheden voor jezelf en voor je omgeving, je breidt uit, pioniert en onderneemt. Daar plukken jij en anderen de vruchten van! 

Een van de geheimen die ik heb mogen ontdekken is dat begrenzing juist leidt tot meer kwaliteit van leven. Je gaat kostbaarder met je tijd om. Je gaat meer waarderen wat en vooral wie je hebt. Je staat meer in verbinding met jezelf en met anderen. Je ervaart meer rust en kunt daarom juist meer verantwoordelijkheid dragen en betere beslissingen nemen. Door te begrenzen ontstaat er ruimte en meer balans in je leven en in je organisatie.

Juist in een wereld die maar doorraast is het als mens, als leider zo goed om innerlijk tegenwicht te bieden aan de grenzeloosheid om ons heen en een halt toe te roepen aan de grenzeloosheid in onszelf, opdat we gezonde organisaties bouwen. 

Wil je ook ontdekken wat jouw persoonlijkheid en achtergrond te zeggen hebben over hoe jij als ondernemer, manager, bestuurder gezonde grenzen stelt? Komend voorjaar starten Cornelis Vreeken, Jan Dirk van Nifterik, Hanjo van Rees en ik een ervaringsgerichte leiderschapstraining waarbij we samen ontdekken wat en wie jou hebben gevormd tot de persoon die jij bent geworden en hoe jij vandaag de dag leiding geeft. Kijk hier voor meer info en om je aan te melden.